De EU-lidstaten moesten in het kader van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) in Natura 2000-gebieden ecologisch kwetsbaar blijvend grasland aanwijzen. Ook buiten deze gebieden mochten zij dergelijk grasland aanwijzen. Nederland heeft al het blijvend grasland in Natura 2000-gebieden aangewezen als ecologisch kwetsbaar. Voor landbouwers die aanspraak willen maken op de basis- en vergroeningspremie uit het GLB geldt in het kader van vergroeningseisen een ploeg- en omzetverbod voor dit grasland. Dit verbod is onder meer bedoeld voor koolstofvastlegging. Een wijziging van de Uitvoeringsregeling rechtstreekse betalingen GLB maakt het nu mogelijk het verbod in uitzonderlijke situaties op te heffen.

Alleen lichte grondbewerking

Op ecologisch kwetsbaar blijvend grasland is alleen lichte grondbewerking toegestaan. Hiermee worden technieken voor graslandvernieuwing bedoeld waarbij de ondergrond vrijwel onberoerd blijft en er altijd een dekkende vegetatie zichtbaar blijft. Andere vormen van mechanische grondbewerking zijn niet toegestaan. Gewasrotatie op deze gronden is niet mogelijk.

Flexibilisering aanwijzing kwetsbaar blijvend grasland

In overleg met provincies en de Europese Commissie heeft de minister van LNV besloten de aanwijzing van kwetsbaar blijvend grasland te flexibiliseren om tegemoet te komen aan de behoeften van provincies, agrariërs en natuurorganisaties. Voorwaarde is dat ter compensatie buiten Natura 2000-gebieden evenveel hectares blijvend grasland worden aangewezen als ecologisch kwetsbaar, met bijbehorend ploeg- en omzetverbod.

Aanpak

Aangezien de problematiek zich lokaal voordoet, is er gekozen voor een lokale maatschappelijke afweging: initiatiefnemers tot opheffing van het verbod kunnen zich tot provincies wenden met een verzoek op basis van een ecologische toets of een passende beoordeling waaruit blijkt dat er geen negatieve effecten zijn voor de instandhoudingsdoelstellingen en uiterlijke kenmerken van het gebied. De minister van LNV besluit uiteindelijk over de opheffing en aanwijzing van de kwalificatie van grasland als ecologisch kwetsbaar en daarmee ook over het ploeg- en omzetverbod. Met deze aanpak wordt tegemoetgekomen aan de voorwaarden van de Europese Commissie en de behoeften van provincies, boeren en natuurorganisaties tot flexibilisering van het verbod, vooral met het oog op het mogelijk maken van landinrichtingsprojecten door middel van ruilverkaveling.