Vaste mest, zijnde dierlijke meststoffen die niet verpompbaar zijn, mag momenteel bij afvoer nog handmatig bemonsterd worden door de vervoerder. Vanaf 1 oktober 2017 moet de dikke fractie na mestscheiding (mestcodes 13 en 43) echter bemonsterd worden door een onafhankelijke monsternemer.

In het nieuwe systeem is het uitgangspunt dat de bemonstering per vracht moet plaatsvinden. Onder bepaalde voorwaarden is partijbemonstering toegestaan. Het moet dan gaan om een partij mest die in één dag wordt afgevoerd. Na bemonstering mag de partij niet meer van samenstelling wijzigen of verplaatst worden. Onder een partij wordt verstaan een afgebakende hoeveelheid vaste mest van maximaal 200 m3. Indien de partij groter is dan 200 m3, zal bemonstering per vracht moeten plaatsvinden. Bij het bemonsteren van een partij vaste mest volgens de definitie van een partij is het niet toegestaan dat er nog andere hoeveelheden aanwezig zijn op de bedrijfslocatie of die partijen nu wel of niet aan de definitie voldoen. Wanneer op een bedrijfslocatie meerdere hopen mest aanwezig zijn, is partijbemonstering niet mogelijk, ook al is er maar één hoop die voldoet aan de definitie van partij. In dat geval zal bemonstering per vracht moeten plaatsvinden. Ook de monsternemende instantie zal hierop letten.

In de praktijk komt de regeling erop neer, dat partijbemonstering in veel gevallen niet mogelijk is vanwege de aanwezigheid van meerdere hopen vaste mest.